مرخصی با حقوق / مرخصی سالانه
قانون کار در افغانستان از اصطلاح مرخصی سالانه به عنوان مرخصی ترکیبی برای مرخصی تفریحی، استعلاجی و اضطراری استفاده می‌کند. معادل مرخصی استحقاقی در افغانستان مرخصی تفریحی است.
مرخصی سالانه با درخواست و اطلاع قبلی کارمند ارائه می‌شود. مرخصی سالانه شامل تعطیلات رسمی نمی‌شود بلکه به مدت آن اضافه می‌شود. هر کارمند در سال مستحق داشتن ۲۰ روز مرخصی تفریحی با حقوق است. کارمندان در موارد زیر مستحق بیش از ۲۰ روز مرخصی استحقاقی سالانه هستند:
- ۲۵ روز کاری، برای افراد زیر ۱۸ سال؛
- ۳۰ روز کاری، برای افرادی که دارای کار سخت و زیان‌آور هستند.
اساتید و معلمانی که از مرخصی عمومی مؤسسات آموزش و پروش و آموزش عالی بهره مند می‌شوند، مستحقق استفاده از مرخصی تفریحی نیستند. اما در مواردی که معلمان از مرخصی عمومی بهره مند نشوند از مرخصی سالیانه برخوردار می‌شوند.
با رضایت کارمند، مرخصی تفریحی ممکن است برای ۲۰ روز متوالی اعطا شود. در موارد نیاز فوری شرکت، مرخصی سالانه ممکن است به سال بعد منتقل شود. کارمند طبق برنامه ارائه شده توسط شرکت مستحق مرخصی سالانه است. در صورت نیاز شرکت، مرخصی تفریحی را می‌توان تقسیم کرد و هر شش ماه یکبار ۱۰ روز اعطا کرد.
کارمندی که به تازگی استخدام شده، پس از ۱۱ ماه کار متوالی در شرکت مستحق مرخصی تفریحی است. با این حال، کارمند فصلی که مدت قرارداد آن حداقل سه ماه باشد نیز می‌تواند از مرخصی تفریحی متناسب با مدت خدمت خود بهره‌مند شود. هیچ ماده ای در قانون وجود ندارد که با افزایش مدت خدمت، مرخصی تفریحی طولانی‌تری را الزامی کند.
قانون به طور مستقیم حقوق مرسوم که باید به کارمندان پرداخت شود را بیان نمی‌کند. با این حال، قانون پرداخت دستمزد و سایر مزایا را قبل از دوره مرخصی تفریحی الزامی می‌داند.
در صورت بازنشستگی یا استعفای کارگر، پرداخت دستمزد به جای مرخصی استفاده نشده مجاز است.
شرکت می‌تواند مرخصی تفریحی را تنظیم و اعطا کند. با این وجود، چنانچه شرکت به دلیل ماهیت کار یا افزایش حجم کار به کارمند مرخصی تفریحی سالانه اعطا نکند، موظف است علاوه بر اصل مزد، فوق‌العاده و سایر مزایای روزهای مرخصی را نیز بپردازد. در صورت فوت کارمند، شرکت همچنان موظف به پرداخت دستمزد و حقوق مرخصی وی است. پرداخت‌ها و حقوق‌ها محدود به زمان نیستند و باید طبق توافق بین کارمند و مدیریت انجام شوند.
منبع: §۴۲، ۴۳، ۴۶ و ۴۷ الی ۵۰ قانون کار افغانستان، ۲۰۰۷
مزد در تعطیلات رسمی
قانون کار افغانستان برای تعطیلات رسمی حقوقی تعیین کرده است. تعداد تعطیلات رسمی حداقل ۱۲ روز است.
فهرست تعطیلات رسمی (ملی و مذهبی) به شرح زیر است:
- روز اول سال [ شمسی ] (نوروز)؛
- بیست و هشتم اسد (روز استقلال کشور)؛
- هشتم ثور، پیروزی انقلاب اسلامی افغانستان؛
- سه روز عید فطر (پایان ماه رمضان)؛
- چهار روز عید قربان و عرفه (عید قربان)؛
- دوازدهم ربیع الاول، میلاد پیامبر بزرگ اسلام، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)؛
- دهم ماه محرم (روز عاشورا)
- روزهای دیگر از سوی دولت جمهوری اسلامی افغانستان به عنوان تعطیلات عمومی اعلام می‌شود.
منبع: §۴۰ و۶۹ قانون کار افغانستان، ۲۰۰۷
روزهای استراحت هفتگی
به موجب قانون، آخرین روز هفته، یعنی جمعه روز استراحت هفتگی است. قانون به طور مستقیم به تعداد ساعات اشاره ای نکرده است.
منبع: §۴۱ قانون کار افغانستان، ۲۰۰۷
